2025 | SS | Unit 1 | Mal Medium

ആമുഖം

• ഈ അദ്ധ്യായം ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ രണ്ട് ശക്തമായ സാമ്രാജ്യങ്ങളെ കുറിച്ചാണ് പരിശോധിക്കുന്നത് -
  വടക്കേ ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ സാമ്രാജ്യവും
  തെക്കൻ ഇന്ത്യയിലെ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യവും.
• മുഗൾ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഉയർച്ചയും വികസനവും, കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനവും, വലിയ സൈന്യവും, സമ്പന്നമായ സംസ്കാരവും, അപൂർവമായ ശില്പശൈലിയും സംബന്ധിച്ചുള്ള അവതരണത്തോടെയാണ് ഈ അദ്ധ്യായം തുടങ്ങുന്നത്.
• ക്ഷേത്രശില്പങ്ങൾക്ക് പ്രധാന്യം നൽകിയ, സംസ്‌കാരത്തിന് വലിയ സംഭാവനകൾ നൽകിയ വിജയനഗര ഭരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനവും ഇതിനൊപ്പമ‍ുണ്ട്.
• ഇരു സാമ്രാജ്യങ്ങളിലേയും സുപ്രധാനമായ ഭരണാധികാരികളെ പറ്റിയുള്ള താരതമ്യ പഠനവുമുണ്ട് — മുഗൾ ഭരണാധികാരി അക്ബറിനെയും വിജയനഗരാധിപൻ കൃഷ്ണദേവരായരെയും പ്രധാനമായി പരിഗണിക്കുന്നു.
• നയങ്ങൾ, സൈനികതന്ത്രങ്ങൾ, ഭരണസൂത്രവാക്യങ്ങൾ, സംസ്കാരപരമായ ഐക്യങ്ങൾ, കലാശില്പങ്ങളിലെ സംഭാവനകൾ എന്നിവ വിശകലനം ചെയ്യാനുള്ള അവസരവുമുണ്ട്.
• ചരിത്രം, സൈന്യം, ഭരണഘടന, സമുദായം, സമ്പത്ത്, ശില്പകല എന്നിവയിലുള്ള സാമ്യങ്ങൾക്കും വ്യത്യാസങ്ങൾക്കും അടിസ്ഥാനമായ പഠനം നടത്തുന്ന വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ഇതിലൂടെ മധ്യകാല ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ-സാംസ്‌കാരിക പശ്ചാത്തലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആഴമുള്ള മനസിലാക്കൽ ലഭിക്കും.

നമ‍ുക്ക് തുടങ്ങാം...

• മുകളിൽ നൽകിയ ചിത്രങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കുക.
• ഇവ മധ്യകാല ഇന്ത്യയിൽ ഭരണത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന രണ്ട് രാജവംശങ്ങളുടെ പൈതൃകങ്ങളിൽപ്പെടുന്നു.
• നിങ്ങൾക്ക് ആദ്യത്തെ ചിത്രം പരിചിതമായിരിക്കും.
• സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ നമ്മുടെ പ്രധാനമന്ത്രി ഇവിടെ ദേശീയപതാക ഉയർത്തുന്നത് നിങ്ങൾ കണ്ടിരിക്കാം.
• ആദ്യ ചിത്രം മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാജഹാന്റെ കാലത്ത് ദില്ലിയിൽ പണിത റെഡ്‌ഫോർട്ടാണ്.
• രണ്ടാമത്തേത് തെക്കൻ ഇന്ത്യയിൽ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന ഹംപിയുടേതാണ്.
• ഈ അധ്യായത്തിൽ ഈ രണ്ട് സാമ്രാജ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച നമുക്ക് നടത്താം.

റെഡ്‌ഫോർട്ട്	ഹംപി
ഇത് ദില്ലിയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.	ഇത് കർണാടകയുടെ മദ്ധ്യഭാഗത്താണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാജഹാൻ 1648-ൽ പണിതതാണ്.	വിജയനഗര ഭരണാധികാരികൾ പണിതതാണ്.
ഇത് യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലവും ഇന്ത്യയുടെ സമ്പന്നമായ ചരിത്രത്തിന്റെ പ്രതീകവുമാണ്.	ഇത് 14-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു.
ഇത് ചുവപ്പുകല്ലുപയോഗിച്ചാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.	സങ്കീർണ്ണമായ കൊത്തുപണികളുള്ള മനോഹരമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് ഇത്.
മുഗൾ കാലത്ത് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവും സാംസ്‌കാരികവുമായ കേന്ദ്രമായിരുന്നു.	തുങ്ങഭദ്ര നദി ഹംപിയിലൂടെ ഒഴുകുന്നു, ഇതിന്റെ ആകർഷണം വർധിപ്പിക്കുന്നു.
ഇന്നും ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യദിനാഘോഷം ഇവിടെയാണ് നടക്കുന്നത്, പ്രധാനമന്ത്രി ദേശീയപതാക ഉയർത്തുന്നു.	ഹമ്പി ഹിന്ദു പുരാണങ്ങളിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് രാമായണവുമായി വളരെ അടുത്ത ബന്ധമുണ്ട്.

പ്രമുഖ മുഗൾ ഭരണാധികാർ

പ്രമുഖ മുഗൾ ഭരണാധികാരികളുടെ കാലരേഖ

ബാബർ (1526–1530)

മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സ്ഥാപകൻ; ആദ്യ പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധത്തിൽ വിജയം നേടി.

ഹുമായൂൺ (1530–1540, 1555–56)

താത്കാലികമായി സിംഹാസനം നഷ്ടപ്പെട്ടെങ്കിലും പേർഷ്യൻ സഹായത്തോടെ വീണ്ടെടുത്തു.

അക്ബർ (1556–1605)

വ്യാപനം, പരിഷ്കാരങ്ങൾ, മതസഹിഷ്ണുത എന്നിവയിൽ പ്രസിദ്ധനായ മഹാനായ മുഗൾ ഭരണാധികാരി.

ജഹാംഗീർ (1605–1627)

കലകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.മുഗൾ ഭരണകൂടം ബലപ്പെടുത്തി.

ഷാജഹാൻ (1628–1658)

താജ്മഹൽ ഉൾപ്പെടെ വലിയ സ്മാരകങ്ങൾ പണിത ഭരണാധികാരി.

ഔറങ്കസേബ് (1658–1707)

അവസാന ശക്തമായ മുഗൾ ഭരണാധികാരി; സാമ്രാജ്യം ദക്ഷിണേന്ത്യയിലേക്കും വ്യാപിപ്പിച്ചു, എന്നാൽ ശക്തമായ എതിർപ്പുകൾ നേരിട്ടു.

ബഹാദൂർ ഷാ രണ്ടാമൻ (1837–1857)

അവസാന മുഗൾ ഭരണാധികാരി; 1857 ലെ വിപ്ലവത്തിനു ശേഷം പുറത്താക്കപ്പെട്ടു. മുഗൾ കാലം ഇവിടെ അവസാനിച്ചു.

മുഗൾ ഭരണത്തിന്റെ വ്യാപനം

• 1526-ൽ നടന്ന ആദ്യ പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധത്തിൽ ബാബറിന്റെ വിജയം മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തുടക്കം കുറിച്ചു.
• അക്ബർ (1556–1605) സാമ്രാജ്യം വ്യാപിപ്പിക്കാൻ നിർണായകമായി.
• അക്ബർ യുദ്ധം, നയതന്ത്രം, സഹിഷ്ണുത എന്നിവയുടെ നയങ്ങൾ സ്വീകരിച്ചു. രാജ്പുത്താന, ഗുജറാത്ത്, ബംഗാൾ, കാശ്മീർ, ഡക്കൻ എന്നിവയെ കീഴടക്കി.
• രാജപുത് ഭരണാധികാരികളുമായുള്ള വിവാഹബന്ധങ്ങളും ദേശീയ ആചാരങ്ങളെ മാനിക്കുന്ന സമീപനവും മുഗൾ കുത്തക ശക്തിപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.
• ജഹാംഗീർ, ഷാജഹാൻ, ഔറങ്കസേബ് തുടങ്ങിയവരും സാമ്രാജ്യം കൂടുതൽ വ്യാപിപ്പിച്ചു.
• ഔറങ്കസേബ് മുഗൾ ശക്തി ദക്ഷിണേന്ത്യയിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിച്ചു, ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായി മാറി.
• തുടർച്ചയായ യുദ്ധങ്ങൾ, കലാപങ്ങൾ, കർശന നയങ്ങൾ എന്നിവ മൂലം ഔറങ്കസേബിന്റെ മരണത്തിന് ശേഷം സാമ്രാജ്യം ക്ഷയിച്ച‍ു ത‍ുടങ്ങി.

മുഗൾ ഭരണത്തിന്റെ ചരിത്രം

• 'മുഗൾ' എന്നത് 'മംഗോൾ' എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്.
• മുഗൾ രാജ്യത്തിന്റെ സ്ഥാപകനായ ബാബർ, തുർക്കി ഭരണാധികാരിയായ തിമൂറിന്റെ പിതൃവഴിയിലും മംഗോളിയൻ രാജാവായ ചെങ്കിസ് ഖാന്റെ മാതൃവഴിയിലും ജനിച്ചയാളാണ്.
• 16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ യൂറോപ്യന്മാരാണ് ഈ വംശത്തെ 'മുഗൾ' എന്നറിയാൻ തുടങ്ങിയത്.
• 1526-ൽ കാബൂളിന്റെ ഭരണാധികാരി ബാബറും ലോധി വംശത്തിലെ അവസാനനായ ഇബ്രാഹിം ലോധിയും പാനിപ്പത്തിൽ (ഹരിയാന) യുദ്ധം ചെയ്തു.
• ഈ യുദ്ധം ചരിത്രത്തിൽ ആദ്യ പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധം എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
• ഈ വിജയത്തിലൂടെ ബാബർ ഇന്ത്യയിൽ മുഗൾ ഭരണത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചു.

അക്ബർ - മഹാനായ മുഗൾ ചക്രവർത്തി

• അക്ബർ ഒരു ശക്തിയുള്ള ഭരണാധികാരിയായിരുന്നു.
• അദ്ദേഹത്തെ എല്ലാവരും സ്നേഹിച്ചിരുന്ന‍ു.
• ഉയർന്ന-താഴ്ന്ന ജാതി, പരിചിതൻ-അപരിചിതൻ എന്ന വേർതിരിവില്ലാതെ അദ്ദേഹം തുല്യനീതി പാലിച്ചു.
• ഹിന്ദു, ക്രിസ്ത്യൻ, മുസ്ലിം എന്നീ മതവിഭാഗങ്ങളെ ഒരുപോലെ പരിഗണിച്ചു.
• ശക്തരെ ശക്തിയായി നേരിട്ടു, ദുർബലരെ കരുണയോടെ പരിഗണിച്ചു.
• പല മതങ്ങളിലെയും പണ്ഡിതന്മാരെ കൂട്ടി ചർച്ചകൾ നടത്തുന്നതിനായി പുതിയ തലസ്ഥാനമായ ഫതേഹ്പൂർ സിഖ്രിയിൽ ഇബാദത് ഖാന സ്ഥാപിച്ചു.
• വിവിധ മതങ്ങളിലെ നല്ലവശങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തി 'ദിൻ-ഇ-ഇലാഹി' എന്ന പുതിയ മതം രൂപപ്പെടുത്തി.
• മതങ്ങൾ മനുഷ്യന്റെ ക്ഷേമത്തിനായി മാത്രമാണെന്ന ആശയം വ്യക്തമാക്കി.
• 'ജസിയ' എന്ന മത നികുതി അവസാനിപ്പിച്ച‍ു.
• അക്ബറിന്റെ രാജസഭയിൽ ഉന്നത സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിച്ചവരിൽ രാജാ ടോഡർമൽ, രാജാ മാൻസിംഗ്, രാജാ ഭാഗവാൻദാസ്, ബിർബൽ എന്നിവരാണ് പ്രധാനികള്‍.

മുഗൾ സൈന്യം

• രാജ്യഭരണത്തിന് വേണ്ടിയാണ് അക്ബർ 'മൻസബ്ദാരി' എന്ന സൈനിക വ്യവസ്ഥ നടപ്പാക്കിയത്.
• ഈ സംവിധാനത്തിൽ ഓരോ ഉദ്യോഗസ്ഥനും തന്റെ കീഴിൽ ഒരു സൈനിക സംഘം ഉണ്ടായിരുന്നു.
• ‘മൻസബ്’ എന്ന പദം ഓരോ ഉദ്യോഗസ്ഥനും നിലനിർത്തേണ്ട കുതിരപ്പടയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
• ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെ സ്ഥാനത്തെ ആശ്രയിച്ചാണ് അവൻ നിലനിർത്തേണ്ട സൈനികരുടെ എണ്ണം നിർണയിച്ചിരുന്നത്.
• സൈന്യത്തിന് സംസ്ഥാന ഖജനാവിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് പണം നൽകുന്നതിനുള്ള ഒരു ബദലായാണ് ഈ സംവിധാനം നടപ്പിലാക്കിയത്.
• മൻസബ്ദാർമാർക്ക് അവരുടെ പദവിക്കനുസരിച്ച് ഭൂമി നൽകിയിരുന്നു.
• മൻസബ്ദാർ തന്റെ സൈന്യത്തെ നിലനിർത്തിയത് അവർക്ക് അനുവദിച്ച ഭൂമിയിൽ നിന്ന് നികുതി പിരിച്ചെടുത്താണ്.
• ഭരണം ശക്തമായി മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് ആവശ്യമായ പ്രഭുക്കന്മാരുടെയും സൈന്യത്തിന്റെയും പിന്തുണ നേടുന്നതിനാണ് മൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം നടപ്പിലാക്കിയത്.

മുഗൾ ഭരണകൂടം

• അക്ബർ ഒരു വ്യക്തിഗത ഭരണഘടന സൃഷ്ടിച്ചു.
• രാജാവ് രാജ്യത്തിന്റെ പരമാധികാരിയും, സൈനിക തലവനും, നിയമ നിർമ്മാതാവും, പരമാധികാരമുള്ള ന്യായാധിപനുമായിരുന്നു.
• ഇന്നത്തെ പോലെ വ്യത്യസ്തമായ കോടതി സംവിധാനങ്ങൾ അന്നില്ലായിരുന്നു.
• പ്രാദേശിക മതപണ്ഡിതന്മാർ (ഖാസി) തർക്കങ്ങൾ അന്വേഷിച്ച് തീർപ്പുകൽപ്പിച്ചു.
• ഈ വിധിയിൽ തൃപ്തിയില്ലാത്തവർക്ക് നേരിട്ട് രാജാവിനെ സമീപിക്കാവുന്നതാണ്.
• ഭരണപരമായ കാര്യങ്ങളിൽ രാജാവിനെ ഉപദേശിക്കാനായി മന്ത്രിമാരെയും വകുപ്പ് തലവന്മാരെയും നിയോഗിച്ചിരുന്നു.

സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക നില

സാമൂഹിക അവസ്ഥ

• അക്കാലത്ത് ജന്മിത്ത സമ്പ്രദായമാണ് നിലനിന്നിരുന്നു.
• സമൂഹം പല തലങ്ങളായി വിഭജിച്ചിരുന്നു.
• സമൂഹത്തിന്റെ അടിത്തട്ടിൽ സാധാരണക്കാരനും മുകളിൽ രാജാവുമായിരുന്നു.
• ജീവിതമാനദണ്ഡം തൊഴിലവകാശത്തെയും വരുമാനത്തെയും ആശ്രയിച്ചിരുന്നതാണ്.
• പലരും കർഷകരായിരുന്നു.
• ജാതിവ്യവസ്ഥ നിലനിന്നിരുന്നു.
• ഓരോ ജാതിക്കും അവരുടേതായ ആചാരങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു.
• ആളുകളുടെ ജീവിതരീതിയിലും, ഭക്ഷണശീലങ്ങളിലും, വസ്ത്രധാരണത്തിലും സ്ഥലങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വലിയ വ്യത്യാസങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു.

സാമൂഹിക പദവി

• കൃഷിയിലുണ്ടായ മുന്നേറ്റങ്ങളാണ് സാമ്പത്തിക പുരോഗതിക്ക് ആധാരം.
• അന്നത്തെ പ്രധാന കൃഷിഭവ്യങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, യവം, ഇളനീരിനേഴി, കറ്റൻ, എണ്ണവിത്തുകൾ എന്നിവയായിരുന്നു.
• നികുതി അടച്ചാൽ കർഷകനെ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കിയിര‍ുന്നില്ല.
• മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിൽ സാങ്കേതികവിദ്യയുടെയും പുതിയ ഉപകരണങ്ങളുടെയും ഉപയോഗം കാർഷിക മേഖലയെ സമ്പന്നമാക്കി.
• ജലസേചനത്തിനായി പെർഷ്യൻ വീൽ, കനാൽ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.
• കൃഷിയിൽ ഉണ്ടായ വളർച്ച വ്യാപാരവും നഗരവത്കരണവും വളർത്തി.
• വിദേശ വസ്തുക്കളുടെ പ്രവേശന കവാടമായിരുന്നു ഗുജറാത്ത്.
• തുണികൾ, മസ്ലിൻ, പഞ്ചസാര, അരി എന്നിവയാണ് പ്രധാന കയറ്റുമതി വസ്തുക്കൾ.
• ജല ഗതാഗതത്തിൽ വലിയ പുരോഗതി സംഭവിച്ചു.

മുഗൾരുടെ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ

മുഗൾ നഗരങ്ങൾ	നിലവിലുള്ള രാജ്യങ്ങൾ
ഡാക്ക	ബംഗ്ലാദേശ്
മുർഷിദാബാദ്	ഇന്ത്യ
ലാഹോർ	പാക്കിസ്ഥാൻ
സൂറത്ത്	ഇന്ത്യ
ആഗ്ര	ഇന്ത്യ

മുഗൾ സംസ്കാരം

• മുഗൾ ഭരണാധികാരി ഷാജഹാന്റെ മകൻ ദാരാ ഷുക്കോ ആണ് മഹാഭാരതം പേർഷ്യൻ ഭാഷയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തത്.
• താജ് മഹൽ, ആഗ്രാ കോട്ട, ചെങ്കോട്ട എന്നീ സ്മാരകങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ-പേര്‍ഷ്യൻ ശൈലികളുടെ ലയനത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്.
• പേർഷ്യൻ, ഹിന്ദി ഭാഷകളുടെ സംയോജനത്തിലൂടെയാണ് ഉറുദു എന്ന പുതിയ ഭാഷ രൂപപ്പെട്ടത്.
• ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം ഈ കാലത്ത് ഉരുത്തിരിഞ്ഞു.

വിജയനഗരത്തിന്റെ ചരിത്രം

• വിജയനഗരം (വിജയത്തിന്റെ നഗരം) ഒരു നഗരം മാത്രമല്ല ഒരു രാജ്യം കൂടിയായിരുന്നു.
• 1336-ൽ ഹരിഹരയും ബുക്കയും ത‍ുങ്കഭദ്ര നദിക്കരയിൽ സ്ഥാപിച്ചു.
• രാജധാനി: ഹംപി (ഇപ്പോൾ കര്‍ണാടകയിലെ ഭാഗം).
• ഉത്തരേന്ത്യൻ ആക്രമണങ്ങളിൽ നിന്ന് ഹിന്ദു സംസ്‌കാരവും ക്ഷേത്രങ്ങളെയും സംരക്ഷിക്കാൻ രൂപീകരിച്ചു.
• മതസഹിഷ്ണുതയ്ക്കും കലാസാഹിത്യ സംരക്ഷണത്തിനും പേരുള്ള രാജ്യം.
• വിട്ടള ക്ഷേത്രം, വീരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ വിശാല ക്ഷേത്രങ്ങൾ പണികഴിച്ച‍ു.
• ശിലാ രഥം, സംഗീത സ്തംഭങ്ങൾ, ദ്രാവിഡ ശൈലി എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്.
• 1565-ൽ ഹംപി നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, ഇത് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പതനത്തിലേക്ക് നയിച്ചു.

ഇപ്പോൾ വിജയനഗര നഗരത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ

• കർണാടക (പ്രധാന കേന്ദ്രം)
• ആന്ധ്രാപ്രദേശ്
• തെലുങ്കാന
• തമിഴ് നാട്
• കേരളം (തെക്കൻ ഭാഗങ്ങൾ)
• മഹാരാഷ്ട്ര (തെക്കൻ ഭാഗങ്ങൾ)
• ഗോവ

പ്രമുഖ വിജയനഗര ഭരണാധികാർ

സംഗമ വംശം

• ഹരിഹര
• ബുക്ക

സലുവ വംശം

• നരസിംഹ സലുവ

തുളുവ വംശം

• വീര നരസിംഹ
• കൃഷ്ണദേവരായ

അരവിദു വംശം

• തിരുമല
• വെങ്കിട I

കൃഷ്ണദേവരായർ

• 1509 മുതൽ 1529 വരെ ഭരിച്ച കൃഷ്ണദേവരായർ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ഭരണാധികാരനായിരുന്നു.
• അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലം സാമ്രാജ്യവ്യാപനത്തിന്റെയും വികസനത്തിന്റെയും കാലമായിരുന്നു.
• പല നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങളും നടന്നു.
• ഹംപിയിൽ കൂടുതല്‍ സൗകര്യങ്ങൾക്കൊപ്പം കോട്ടകളും മണിമന്ദിരങ്ങളും ക്ഷേത്രങ്ങളും പണിതു.
• മതസഹിഷ്ണുതയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തിക്ക് മറ്റൊരു കാരണം.
• എല്ലാ മതങ്ങളെയും തുല്യമായി കണക്കാക്കി.
• വിവിധ മതവിശ്വാസങ്ങൾ പാലിക്കുവാൻ ആളുകൾക്ക് അനുവാദം നല്‍കി.
• കലയും സാഹിത്യവും സംസ്കാരവും വലിയ പുരോഗതി കൈവരിച്ചു.
• ‘അമുക്തമാല്യദ’, ‘ജാംബവതീകല്യാണം’ എന്നീ കൃതികൾ രചിച്ചു.
• തെലുങ്ക്, കന്നഡ, തമിഴ് സാഹിത്യത്തിന് പ്രോത്സാഹനം നൽകി.
• 'അഷ്ടദിഗ്ഗജന്മാർ' എന്നറിയപ്പെടുന്ന പണ്ഡിതന്മാർ കൃഷ്ണദേവരായരുടെ സദസ്സിനെ അലങ്കരിച്ചിരുന്നു.

ഭരണ സംവിധാനം

• വിജയനഗര ഭരണസംവിധാനത്തിൽ രാജവാഴ്ച നിലനിന്നിരുന്നു.
• ഭരണ സൗകര്യത്തിനായി രാജ്യത്തെ മണ്ഡലം (പ്രവിശ്യകൾ),നാടു (ജില്ലകൾ),സ്ഥല(ഉപജില്ലകൾ),ഗ്രാമം(ഗ്രാമം) എന്നിങ്ങനെ വിഭജിച്ചു.
• രാജാവിനെ സഹായിക്കാൻ മന്ത്രിസഭയുണ്ടായിരുന്നു.
• മന്ത്രിമാരെ തരംതാഴ്ത്താനും ശിക്ഷിക്കാനും രാജാവിന് അധികാരമുണ്ടായിരുന്നു.
• ന്യായവ്യവസ്ഥയ്ക്ക് വിവിധ തലങ്ങളിലായി കോടതികളുണ്ടായിരുന്നു.
• അപ്പീൽ അധികാരം രാജാവ് തന്നെയായിരുന്നു.
• ചെറിയ കുറ്റങ്ങളും തൊഴിൽ സംബന്ധമായ തർക്കങ്ങളും ഗ്രാമ കോടതികള്‍ പരിഹരിക്കുകയായിരുന്നു.

സൈനിക സംവിധാനം

• നായക്കന്മാർക്കും അമരനായക്കന്മാർക്കും വിജയനഗര ഭരണത്തിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ടായിരുന്നു.
• സൈനികാധിപന്മാരെ 'അമരനായക്കൻമാർ' എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു.
• രാജാക്കന്മാർ അവർക്ക് 'അമര' എന്ന് വിളിക്കുന്ന ഭൂമികൾ അനുവദിച്ചിരുന്നു.
• അമരഭൂമിയുടെ ഭരണ കാര്യം അമരനായക്കന്മാർ കൈകാര്യം ചെയ്തു.
• അവർക്ക് ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള നികുതി ശേഖരിക്കാൻ അവകാശമുണ്ടായിരുന്നു.
• അവർ രാജാവിന് നിശ്ചിത തുക നികുതിയായി അടക്കേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു.
• അവർ ഒരു നിശ്ചിത എണ്ണം കാലാൾപ്പടയെയും കുതിരകളെയും ആനകളെയും പരിപാലിച്ചു.

സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക സ്ഥിതി

സാമൂഹിക അവസ്ഥ

• വിജയനഗര സമൂഹം വിവിധ ജാതികളും മതങ്ങളും ഉൾക്കൊണ്ടതായിരുന്നു.
• ബ്രാഹ്മണർക്ക് സമൂഹത്തിൽ ആധിപത്യമുണ്ടായിരുന്നു.
• ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് നൽകിയ ഭൂമിയിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനത്തിൽ അവർക്കു അവകാശമുണ്ടായിരുന്നു.
• ക്ഷേത്രത്തിലെ ചടങ്ങുകളും ആചാരങ്ങളും ബ്രാഹ്മണരാണ് നയിച്ചിരുന്നത്.
• മറ്റ് വിഭാഗങ്ങൾ കൃഷി, വ്യാപാരം, കൈത്തൊഴിൽ തുടങ്ങിയവയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു.
• രാജകൊട്ടാരത്തിന്റെ കണക്കുകൾ തയ്യാറാക്കുന്നതിനും ഉദ്യാനങ്ങൾ അലങ്കരിക്കുന്നതിനും രാജാക്കന്മാർ സ്ത്രീകളെ നിയമിച്ചിരുന്നു.
• സമ്പന്നർക്കിടയിൽ ബഹുഭാര്യത്വം പ്രബലമായിരുന്നു.
• ശൈശവ വിവാഹവും സതി ആചാരവും സമൂഹത്തിൽ പ്രബലമായിരുന്നു.

സാമ്പത്തിക അവസ്ഥ

• ജനങ്ങളുടെ പ്രധാന ഉപജീവന മാർഗം കൃഷിയായിരുന്നു.
• പട്ട്,കോട്ടൺ വസ്ത്രങ്ങളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്.
• വിജയനഗരത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള വരൾച്ച പ്രദേശങ്ങളിൽ ജലസേചനം ലഭ്യമായിരുന്നു.
• പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ നിർമ്മിച്ച കമലപുരം തടാകം, ഹിരിയകനാൽ, തുംഗഭദ്ര നദിക്ക് കുറുകെ നിർമ്മിച്ച അണക്കെട്ട് എന്നിവ കാർഷിക മേഖലയെ ശക്തിപ്പെടുത്തി.
• ഭൂമി അളന്നു തിട്ടപ്പെടുത്തി ഉൽപാദനക്ഷമതയനുസരിച്ച് നികുതി ചുമത്തി.
• ഭൂനികുതി കൂടാതെ, ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ നികുതി, കെട്ടിട നികുതി, വിവിധ തരത്തിലുള്ള ലൈസൻസ് ഫീസുകൾ, കോടതികൾ ചുമത്തുന്ന പിഴകൾ എന്നിവയായിരുന്നു.

വാണിജ്യവും വ്യാപാര കേന്ദ്രങ്ങളും

• ഇന്ത്യയുടെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും ലോകത്തിന്റെ പലഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള വ്യാപാരികൾ വിജയനഗര നഗരത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചേരുകയായിരുന്നു.
• വിദേശവ്യാപാരത്തിന് ഭരണാധികള്‍ വലിയ പ്രോത്സാഹനം നൽകി.
• പോർച്ചുഗീസുകാർക്കും അറബ് വ്യാപാരികൾക്കും വിദേശവ്യാപാരത്തിൽ മുൻതൂക്കം ഉണ്ടായിരുന്നു.
• ചൈനയുമായി ശ്രീലങ്കയുമായി വ്യാപാരം നടത്തി.
• അറേബ്യയിൽ നിന്നും മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവന്ന കുതിരകളുടെ വ്യാപാരം പ്രധാനമായും അറബികളായിരുന്നു ചെയ്തത്.
• കുതിരകൾ പ്രധാന വ്യാപാര വസ്തുവായിരുന്നു.
• കുതിരക്കച്ചവടത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്ന പ്രാദേശിക വ്യാപാരികളെ 'കുതിരചെട്ടികൾ' എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്.
• പോർച്ചുഗീസുകാർ അറബികളെ പുറത്താക്കി ഈ വ്യാപാരത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തു.
• വ്യാപാര വരുമാനം രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ശക്തമാക്കി.
• നഗരത്തിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ ചൈനീസ് മൺപാത്രങ്ങൾ ചൈനയുമായുള്ള വ്യാപാര ബന്ധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

വിജയനഗരത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക ജീവിതം

• വിജയനഗരകാലത്ത് സംസ്കാരപരമായ വളർച്ചയ്ക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചു.
• വേദങ്ങളും ശാസ്ത്രങ്ങളും പഠിപ്പിക്കുന്നതിനായി നിരവധി പാഠശാലകൾ സ്ഥാപിച്ചു.
• വിജയനഗര കാലഘട്ടം കല, വാസ്തുവിദ്യ, ശിൽപം, സാഹിത്യം, സംഗീതം എന്നീ മേഖലകളിൽ അഭൂതപൂർവമായ വളർച്ചയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.
• കൃഷ്ണദേവരായ പോലുള്ള രാജാക്കന്മാർ കലകളുടെയും സാഹിത്യത്തിന്റെയും കാവലാളായി പ്രവര്‍ത്തിച്ചു.
• ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ 'ദ്രാവിഡ ശൈലിയിലുള്ള ശില്പകല' പ്രബലമായിരുന്നു.
• വിജയനഗര ശില്പശൈലിയിലെ പ്രധാന സവിശേഷത 'ഗോപുരങ്ങൾ' ആയിരുന്നു.
• ഈ കാലയളവിൽ സാഹിത്യ മേഖലയും വളരെയധികം പുരോഗതി കൈവരിച്ചു.
• തെലുങ്ക് സാഹിത്യമായിരുന്നു ഏറ്റവും പുഷ്ടിയുള്ളത്.
• ഈ കാലയളവിൽ നിരവധി സംസ്കൃത കൃതികൾ പല പ്രാദേശിക ഭാഷകളിലേക്കും വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.

മുഗള്‍ - വിജയനഗര താരതമ്യ പഠനം

മുഗള്‍ സാമ്രാജ്യവും വിജയനഗര സാമ്രാജ്യവും

വിഭാഗം	മുഗള്‍ സാമ്രാജ്യം	വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം
പ്രദേശം	ഉത്തര ഇന്ത്യയും മധ്യ ഇന്ത്യയും	തെക്ക് ഇന്ത്യ (പ്രധാനമായും കര്‍ണാടക, ആന്ധ്രപ്രദേശ്)
സ്ഥാപകന്‍	1526 - ബാബർ	1336 - ഹരിഹരനും ബുക്കയും
രാജധാനി	ആഗ്ര, പിന്നീട് ഡൽഹി	ഹംപി (വിജയനഗരം)
മതം	ഇസ്ലാം (സുന്നി), മതസഹിഷ്ണുത	ഹിന്ദുമതം, മതസഹിഷ്ണുത
പ്രശസ്ത ഭരണാധികാരികൾ	അക്ബർ, ജഹാംഗീർ, ഷാജഹാൻ, ഔറംഗസേബ്	കൃഷ്ണദേവരായർ, ദേവരായ രണ്ടാമൻ
വാസ്തു കല	താജ് മഹൽ,ചെങ്കോട്ട, മുഗൾ ഉദ്യാനങ്ങൾ	വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം, വിഠള ക്ഷേത്രം, കല്ല‍ുരഥം
കലയും സംസ്കാരവും	പേർഷ്യൻ സ്വാധീനമുള്ള കല, ഉറുദു കവിത, മിനിയേച്ചറുകൾ	തെലുങ്ക്, കന്നഡ, സംസ്കൃത സാഹിത്യം, ക്ഷേത്ര കലകൾ
അവസാനകാലം	1707 - ഔറംഗസീബിനുശേഷം ക്രമേണയുള്ള പതനം.	1565 - തളിക്കോട്ടയിലെ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം അവസാനിച്ച‍ു.
വാണിജ്യ ബന്ധങ്ങൾ	മധ്യേഷ്യ, പേഴ്സ്യ, യൂറോപ്പ്	അറേബ്യ, ചൈന, പോർച്ചുഗീസ്, തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യ
സൈനിക ശക്തി	ശക്തമായ കുതിരസേന, തോക്കുകൾ, പരിശീലിത പടയാളികൾ	ശക്തമായ കോട്ടകൾ, ആനപ്പട, നൈപുണ്യമുള്ള വില്ലാളികൾ

സാമ്രാജ്യ വളർച്ച താരതമ്യ പഠനം

മുഗൾ - വിജയനഗര സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ വളർച്ച

അംശം	മുഗൾ സാമ്രാജ്യം	വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം
വളർച്ചയുടെ കാലം	1526 - ബാബറിന്റെ പാനിപത്തിലെ ആദ്യ യുദ്ധത്തിൽ വിജയം	1336 - ഹരിഹരനും ബുക്കയും സ്ഥാപിച്ചു
ദ്രുത വികസനം	ബാബർ, ഹുമായൂൺ, അക്ബർ എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ	ഹരിഹര II, ദേവരായ II, കൃഷ്ണദേവരായർ എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ
സുവർണകാലം	1556–1605 - അക്ബർ [ശക്തി,സംസ്കാരം,സ്ഥിരത]	1509–1529 - കൃഷ്ണദേവരായർ [സമൃദ്ധിയും വ്യാപാരവും]
ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ വ്യാപനം	പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും	ദക്ഷിണ ഇന്ത്യ (കർണാടക, ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, തമിഴ്‌നാട്, ഗോവ)
അവസാനകാലം	1707 - ഔറംഗസീബിന് ശേഷം	1565 - താലിക്കോട്ടയിലെ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം
പാരമ്പര്യം	സ്മാരകങ്ങൾ,ഭരണ സംവിധാനം,മുഗൾ കല	ഹംപി ക്ഷേത്രങ്ങൾ,ഉജ്ജ്വലമായ വ്യാപാരം,ദ്രാവിഡ ശില്പശൈലി

2025 | സാമൂഹ്യശാസ്ത്രം | ഏഴാം ക്ലാസ് | അദ്ധ്യായം: 1 | ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം | ഡിജിറ്റൽ ആൽബം

പ്രധാനപ്പെട്ട വ്യക്തിത്വങ്ങൾ

ജീൻ ബാപ്റ്റിസ്റ്റ് ടവേർനിയർ

• ഫ്രഞ്ച് സഞ്ചാരി.മുഗൾ കാലത്ത് ഇന്ത്യ സന്ദർശിച്ചു.
• ആ കാലഘട്ടത്തിലെ സാമൂഹ്യസ്ഥിതിയും ജനങ്ങളുടെ ജീവിതശൈലിയും രേഖപ്പെടുത്തി.
• ഷാജഹാന്‍, ഔറംഗസേബ് കാലത്തെ മുഗൾ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള വിലപ്പെട്ട ചരിത്ര രേഖകളാണ് അദ്ദേഹം എഴുതിയത്.

റാൽഫ് ഫിച്ച്

• ഭൂഖണ്ഡവും സമുദ്ര മാർഗവും ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ത്യയും ദക്ഷിണാപൂർവേഷ്യയും സന്ദർശിച്ച ആദ്യ ഇംഗ്ലീഷ് യാത്രികന്‍
• അക്ബറിന്റെ കാലത്ത് അദ്ദേഹം ആഗ്ര, അല്ലാഹാബാദ്, വാരാണസി എന്നിവ സന്ദർശിച്ചു.
• 1600-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ രൂപീകരണത്തിന് അദ്ദേഹം സഹായകനായി.

ജെസ്യൂയിറ്റ് പുരോഹിതൻ പിയറിക് ജാറിക്

• പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഫ്രാൻസിൽ നിന്ന് വന്ന ഒരു ജെസ്യൂയിറ്റ് പുരോഹിതനാണ് പിയറിക് ജാറിക്.
• അക്ബറിന്റെ മതസാഹിഷ്ണുതയും ബുദ്ധിജീവിത്വവും നീതിനിർണ്ണയത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ഭരണവും അദ്ദേഹം പ്രശംസിച്ചു.
• മുഗൾ ഇന്ത്യയുടെ സമൃദ്ധിയും ഭരണകൂടവ്യവസ്ഥയും സംസ്കാരിക വൈഭവവും യൂറോപ്യൻ വായനക്കാരെ പരിചയപ്പെടുത്തി.

ഇബ്രാഹിം ലോദി

• ഉത്തരേന്ത്യയിലെ ലോദി വംശത്തിലെ അവസാന രാജാവായിരുന്നു ഇബ്രാഹിം ലോദി.
• 1526-ൽ ബാബറിനോട് യുദ്ധത്തിൽ തോറ്റ് കൊല്ലപ്പെട്ടു.
• ഇത് ദില്ലി സുൽത്താന്‍ ഭരണത്തിന്റെ അന്ത്യവ‍ും മുഗൾ ഭരണത്തിന്റെ ആരംഭവുമായിരുന്നു.

ദാര ഷുക്കോ

• മുഗൾ സാമ്രാട്ടായ ഷാജഹാന്റെയും മുംതാസിന്റെയും മൂത്തമകനാണ്.
• ഇസ്ലാമും ഹിന്ദുമതവും മറ്റ് മതങ്ങളും പഠിച്ച ആത്മീയ പണ്ഡിതനായിരുന്നു.
• ഉപനിഷത്തുകളും ഭഗവദ്ഗീതയും പേര്‍ഷ്യൻ ഭാഷയിലേക്കു വിവർത്തനം ചെയ്തു, മത ഐക്യത്തിനായി ശ്രമിച്ച‍ു.

അബുൽ ഫസൽ

• അക്ബറിന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ ഏറ്റവും വിശ്വസ്തനായ മന്ത്രിയും പണ്ഡിതനുമായിരുന്നു അദ്ദേഹം.
• അക്ബറിന്റെ സുൽ-ഇ-കുൽ (എല്ലാവരുമായും സമാധാനം) എന്ന നയത്തെ അദ്ദേഹം പിന്തുണയ്ക്കുകയും സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു.
• "അക്ബർനാമ" എന്ന അക്ബറിന്റെ ചരിത്രവും "ഐൻ-ഇ-അക്ബരി" എന്ന ഭരണഘടന,സംസ്കാരം,സാമ്പത്തികം എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന പുസ്തകവും രചിച്ചു.

ഡുവാർട്ടെ ബാർബോസ

• പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം സന്ദർശിച്ച പോർച്ചുഗീസ് യാത്രക്കാരനാണ്.
• സാമ്രാജ്യം സമ്പന്നവും വിപണികളാലും കോട്ടകളാലും സമൃദ്ധമായതുമാണ് എന്നും അദ്ദേഹം വിവരണം നൽകി.
• വാണിജ്യവും സാമൂഹ്യ ജീവിതവും സംസ്കാരവും സംബന്ധിച്ച വിലപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ അദ്ദേഹം നൽകുന്നു.

ഡോമിംഗോ പേസ്

• 1520-ൽ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം സന്ദർശിച്ച ഒരു പോർച്ചുഗീസ് സഞ്ചാരി.
• വമ്പിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളും വിപണികളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള സമൃദ്ധമായ സാമ്രാജ്യമായി അദ്ദേഹം വിജയനഗരം വിശേഷിപ്പിച്ചു.
• കൃഷ്ണദേവരായരുടെ കാലത്തെ ജീവിതവും സംസ്കാരവും വ്യക്തമാക്കുന്ന പ്രധാന ചരിത്ര രേഖയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ യാത്രാവിവരണം.

മുഗള്‍ കാലത്തെ ശില്പകല

താജ് മഹൽ

• താജ് മഹൽ മുഘൽ ഭരണാധികാരി ഷാജഹാൻ തന്റെ പ്രിയഭാര്യയായ മുമ്താസ് മഹലിന്റെ സ്മരണക്കായി നിര്‍മ്മിച്ച‍ു .
• ആഗ്രയിലെ യമുന നദിക്കരയിലുള്ള സമമിതി, താഴികക്കുടം, മനോഹരമായ പൂന്തോട്ടങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് ഇത്.
• ഇത് ലോകത്തിലെ ഏഴ് അത്ഭുതങ്ങളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, വർഷംതോറും ലക്ഷക്കണക്കിന് സന്ദർശകരെ ആകർഷിക്കുന്നു.

റെഡ് ഫോർട്ട് (ലാൽകില)

• 1648-ൽ മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാജഹാൻ തന്റെ തലസ്ഥാനം ആഗ്രയിൽ നിന്ന് ഷാജഹാനാബാദിലേക്ക് (പഴയ ഡൽഹി) മാറ്റിയപ്പോഴാണ് ചെങ്കോട്ട (ലാൽ ഖില) പണികഴിപ്പിച്ചത്.
• ചുവപ്പുകല്ല് ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇത് പണിതത്, അതാണ് ഈ കോട്ടയ്ക്ക് പേരു ലഭിച്ചത്.
• ഏകദേശം 200 വർഷക്കാലം ഇത് മുഗൾ ഭരണത്തിന്റെ കേന്ദ്രമായിരുന്നു.

അഗ്രാ കോട്ട

• അഗ്രാ കോട്ട മുഗള്‍ ചക്രവർത്തിയായ അക്ബർ 1565-ൽ സൈനിക കോട്ടയെന്ന നിലയിലും രാജകീയ വാസസ്ഥലമായും പണിതതാണ്.
• ഉത്തർപ്രദേശിലെ അഗ്രയിൽ, യമുനാനദീതീരത്താണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
• ചുവന്ന മണൽക്കല്ല് കൊണ്ടാണ് കോട്ട നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്, പിന്നീട് ഷാജഹാൻ വെള്ള മാർബിൾ കൊട്ടാരങ്ങൾ കൂടി ചേർത്തു.

വിജയനഗരത്തിലെ ശില്പകല

ലോട്ടസ് മഹൽ

• ഹംപിയിലെ ഈ രണ്ട് നില കെട്ടിടം ഹിന്ദു-ഇസ്ലാമിക് ശൈലിയുടെയും സംയോജനം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന മനോഹരമായ ശില്പകലയാണ്.
• പൂവിന്റെ രൂപം പോലുള്ള ഡിസൈനുകൾ കാരണം ഇത് ‘ലോട്ടസ്’ മഹൽ എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
• വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിലെ രാജകുമാരിമാർക്ക് വിശ്രമത്തിന് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതാണ് ഈ മഹൽ.

ക്വീൻസ് ബാത്

• വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിലെ രാജകീയ സ്ത്രീകൾക്കായി ഹംപിയിൽ നിർമ്മിച്ച ഒരു വലിയ,പുരാതനമായ ക‍ുളിമുറിയാണ് ക്വീൻസ് ബാത്ത്.
• അലങ്കരിച്ച ബാൽക്കണികളും കമാനങ്ങളുമുള്ള ഒരു അടച്ചിട്ട ഇടനാഴിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഒരു മുങ്ങിയ സെൻട്രൽ പൂളാണിത്.
• മികച്ച ജലപ്രവാഹ, ഡ്രെയിനേജ് സംവിധാനങ്ങളോടെയാണ് ഈ ഘടന രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നത്, അക്കാലത്തെ നൂതന എഞ്ചിനീയറിംഗ് കഴിവുകൾ ഇത് കാണിക്കുന്നു.

വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം

• ഹംപിയിലെ ഏറ്റവും പഴയതും പ്രധാനപ്പെട്ടതുമായ ക്ഷേത്രമാണ് വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം, ശിവന് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
• ദ്രാവിഡ ശൈലിയിൽ പണിത ഗോപുരവും വിസ്മയിപ്പിക്കുന്ന കൊത്തുപണികളും ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് പ്രത്യേകത നൽകുന്നു.
• ഇത് ഇന്നും സജീവമായ ആരാധനാകേന്ദ്രമാണ്, ലോകമെമ്പാടുനിന്നും തീർഥാടകരും വിനോദസഞ്ചാരികളും ഇവിടെ എത്തുന്നു.

മാത‍ൃകാ ചോദ്യങ്ങൾ

പ്രവർത്തനം 1

1.മൻസബ്ദാരി വ്യവസ്ഥ നടപ്പാക്കിയ മുഗള്‍ ചക്രവർത്തി ആരായിരുന്നു ? ( മാർക്ക്: 1)

ഉത്തരം: അക്ബർ

---

2.ഭാരതത്തിൽ മുഗള്‍ സാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിച്ചത് ആര് ?( മാർക്ക്: 1 )

ഉത്തരം: ബാബർ

---

3.‘സുല്‍ഹ് ഇ കുല്‍’ എന്നത് എന്താണ് ? ( മാർക്ക്: 1 )

ഉത്തരം: ‘സുല്‍ഹ് ഇ കുല്‍’ എന്നതിന്റെ അര്‍ഥം ‘എല്ലാവർക്കും സമാധാനം’ എന്നാണ്

---

മുഗള്‍ ഭരണത്തിലെ സാംസ്‌ക്കാരിക ഏകീകരണം

"താജ്മഹൽ, ആഗ്ര കോട്ട, ചെങ്കോട്ട എന്നിവ മുഗളന്മാർ ഇവിടെ കൊണ്ടുവന്ന പേർഷ്യൻ ശൈലിയുമായി ഇന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയുടെ സംയോജനത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ഈ കാലയളവിൽ പേർഷ്യൻ, ഹിന്ദി ഭാഷകളുടെ സംയോജനത്തിലൂടെയാണ് പുതിയ ഭാഷയായ ഉറുദു രൂപപ്പെട്ടത്. ഈ സമന്വയത്തിന്റെ ഫലമായാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതവും ഉത്ഭവിച്ചത്."

4. മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിൽ സംയോജിതമായ രണ്ട് ഭാഷകളുടെ പേരുകൾ പറയുക.? ( മാർക്ക്: 2 )

ഉത്തരം: പേർഷ്യനും ഹിന്ദിയും കൂടിച്ചേർന്നാണ് ഉറുദു രൂപപ്പെട്ടത്.

പ്രവർത്തനം 2

1.വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി അറിയപ്പെട്ട നഗരം ഏതാണ് ? ( മാർക്ക്: 1)

ഉത്തരം: ഹംപി

---

2.വിജയനഗര നഗരത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഇന്നത്തെ നാല് ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഭൂപടത്തിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തുക? ( മാർക്ക്: 2 )

ഉത്തരം: (ഇവയിൽ ഏതെങ്കിലും 4)

• കർണാടക (പ്രധാന കേന്ദ്രം)
• ആന്ധ്രാപ്രദേശ്
• തെലുങ്കാന
• തമിഴ് നാട്
• കേരളം (തെക്കേ അറ്റം)
• മഹാരാഷ്ട്ര (തെക്കേ ഭാഗങ്ങൾ)
• ഗോവ

---

കൃഷ്ണദേവരായ (1509-1529)

'ക്രിസ്ത്യാനിയെന്നോ, ജൂതനെന്നോ, മൂറെന്നോ, പുറജാതീയനെന്നോ വ്യത്യാസമില്ലാതെ ആർക്കും വന്ന് പോകാനും, ഒരു തരത്തിലും അലോസരപ്പെടാതെ സ്വന്തം വിശ്വാസമനുസരിച്ച് ജീവിക്കാനും കഴിയുന്ന തരത്തിലാണ് രാജാവ് സ്വാതന്ത്ര്യം അനുവദിച്ചത്. അവിടെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ സമത്വം ഉറപ്പാക്കി.'

- ബാർബോസ
(ഇന്ത്യ സന്ദർശിച്ച പോർച്ചുഗീസ് യാത്രികൻ)

4.ആരായിരുന്നു കൃഷ്ണ ദേവരായാര്‍ ? ( മാർക്ക്: 2 )

ഉത്തരം:

• കൃഷ്ണ ദേവരായര്‍ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിലെ പ്രശസ്തനായ രാജാവാണ്.
• കലകളുടെയും മതസഹിഷ്ണുതയുടെയും സംരക്ഷണത്തിന് അദ്ദേഹം പ്രശസ്തനാണ്.

പ്രവർത്തനം 3

വാണിജ്യ നയങ്ങൾ

"മുഗൾ, വിജയനഗര സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്ക് അവരുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന സജീവമായ വ്യാപാര നയങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. മുഗളന്മാർ ഉൾനാടൻ, വിദേശ വ്യാപാരത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു, വ്യാപാരികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു, ഏഷ്യയിലും യൂറോപ്പിലും ഉടനീളമുള്ള വ്യാപാരത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി റോഡുകളും കാരവൻസെറൈകളും നിർമ്മിച്ചു. സൂറത്ത്, ബംഗാൾ പോലുള്ള തുറമുഖങ്ങൾ പ്രധാന വ്യാപാര കേന്ദ്രങ്ങളായിരുന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം വ്യാപാരത്തിലൂടെയും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ചു, പ്രത്യേകിച്ച് സുഗന്ധവ്യഞ്ജനങ്ങൾ, തുണിത്തരങ്ങൾ, വിലയേറിയ കല്ലുകൾ എന്നിവയുടെ കാര്യത്തിൽ. അറേബ്യ, ചൈന, പോർച്ചുഗൽ എന്നിവയുമായി ഇതിന് ശക്തമായ വ്യാപാര ബന്ധങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു, കൂടാതെ ഹംപി, ഗോവ തുടങ്ങിയ തുറമുഖങ്ങൾ അന്താരാഷ്ട്ര വ്യാപാരത്തിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. രണ്ട് സാമ്രാജ്യങ്ങളും വ്യാപാരികളെ സ്വാഗതം ചെയ്തു, ഇത് അവരുടെ സമ്പത്തിനും സാംസ്കാരിക വളർച്ചയ്ക്കും സഹായകമായി."

1.മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പ്രധാന കയറ്റുമതി വസ്തുക്കൾ ഏതൊക്കെയായിരുന്നു? ( ഏതെങ്കിലും 4 ) ( മാർക്ക്: 2 )

ഉത്തരം:

• വസ്ത്രങ്ങൾ
• മസ്ലിൻ
• പഞ്ചസാര
• അരി

---

2.വിജയനഗരത്തിലെ വ്യാപാര രീതികളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കുക ? ( ഏതെങ്കിലും 3 ) ( മാർക്ക്: 3 )

ഉത്തരം:

• വിജയനഗരം പ്രധാനമായൊരു വ്യാപാര കേന്ദ്രമായിരുന്നു.
• സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങൾ,പരുത്തി,രത്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വസ്തുക്കളുടെ വ്യാപാരം അവർ നടത്തി,തുണിത്തരങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുകയും കുതിരകളെ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.
• ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളുമായും അറേബ്യ, ചൈന, ശ്രീലങ്ക തുടങ്ങിയ വിദേശ രാജ്യങ്ങളുമായും വ്യാപാരം നടന്നിരുന്നു.

പ്രവർത്തനം 4

1. 'ഐൻ-ഇ-അക്ബരി' എന്ന കൃതിയുടെ രചയിതാവ് ആരാണ് ? ( മാർക്ക്: 1)

ഉത്തരം: അബുൽ ഫസൽ

---

2.മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിൽ തർക്കങ്ങൾ അന്വേഷിച്ച് തീർപ്പുകൽപ്പിച്ച പ്രാദേശിക മതപണ്ഡിതർ ആരായിരുന്നു ?( മാർക്ക്: 1 )

ഉത്തരം: ഖാസിമാര്‍

---

3.വിജയനഗര ഭരണകാലത്തെ അമരനായക സംവിധാനത്തിന്റെ പ്രധാന സവിശേഷതകൾ ഏതെല്ലാം ? (ഏതെങ്കിലും 3) ( മാർക്ക്: 3 )

ഉത്തരം: താഴെക്കാണുന്നവയിൽ ഏതെങ്കിലും 3..

• നായകർ, അമരനായകർ എന്നിവർ ഭരണത്തിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.
• സൈനികമേധാവികളെ 'അമരനായകർ' എന്നു വിളിച്ചിരുന്നു.
• അമര എന്നറിയപ്പെട്ട ഭൂമി രാജാക്കൻ അവർക്ക് നൽകുകയായിരുന്നു.
• അമരഭൂമിയുടെ ഭരണവും അവർ നിർവഹിച്ചു.
• അമരഭൂമിയിൽ നികുതി ഈടാക്കാനുള്ള അവകാശം അവരുടെകായിരുന്നു.
• രാജാവിന് നിശ്ചിത തുക നൽകേണ്ടത് അവരുടെ ചുമതലയായിരുന്നു.
• അവർക്ക് സൈന്യങ്ങൾ നിലനിർത്തേണ്ട ചുമതലയും ഉണ്ടായിരുന്നു.

പ്രവർത്തനം 5

മധ്യകാല ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ സാമ്രാജ്യവും വിജയനഗര സാമ്രാജ്യവും

"പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആരംഭം മുതൽ പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ട് വരെ ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും ഭരിച്ചിരുന്ന ശക്തമായ ഒരു മുസ്ലീം സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു മുഗൾ സാമ്രാജ്യം. പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധത്തിനുശേഷം 1526-ൽ ബാബറാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. മുഗളന്മാർ അവരുടെ ശക്തമായ കേന്ദ്രഭരണം, സമ്പന്നമായ സംസ്കാരം, താജ്മഹൽ പോലുള്ള മഹത്തായ വാസ്തുവിദ്യ എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ടവരായിരുന്നു. 1336-ൽ ഹരിഹരനും ബുക്കയും ചേർന്ന് സ്ഥാപിച്ച വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ശക്തമായ ഒരു ഹിന്ദു രാജ്യമായിരുന്നു. വ്യാപാരം, കല, വാസ്തുവിദ്യ എന്നിവയുടെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി ഇത് മാറി. തലസ്ഥാന നഗരമായ ഹംപി ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കും കോട്ടകൾക്കും തിരക്കേറിയ വിപണികൾക്കും പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. 1565-ലെ തളിക്കോട്ട യുദ്ധത്തിനുശേഷം സാമ്രാജ്യം ക്ഷയിച്ചു."

1. മധ്യകാല ഇന്ത്യയിൽ മുഗൾ സാമ്രാജ്യവും വിജയനഗര സാമ്രാജ്യവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്? ( മാര്‍ക്ക്: 4 )

ഉത്തരം: താഴെ പറയുന്നവയിൽ ഏതെങ്കിലും 4

വിഷയം	മുഗൾ സാമ്രാജ്യം	വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം
പ്രദേശം	വടക്കേയും മധ്യഭാഗവും	തെക്കൻ ഇന്ത്യ (കർണാടക, ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്)
സ്ഥാപകൻ	1526 - ബാബർ	1336 - ഹരിഹര & ബുക്ക
രാജധാനി	ആഗ്ര, പിന്നീട് ഡൽഹി	ഹംപി (വിജയനഗരം)
മതം	ഇസ്ലാം (സുന്നി), മതസഹിഷ്ണുത	ഹിന്ദു, മതസഹിഷ്ണുത
പ്രസിദ്ധ ഭരണാധികാരികൾ	അക്ബർ, ജഹാംഗീർ, ഷാജഹാൻ, ഔറംഗസേബ്	കൃഷ്ണദേവരായ, ദേവരായ രണ്ടാമന്‍/td>
ശില്പകല	താജ് മഹൽ, റെഡ് ഫോർട്ട്, മുഗൾ ഉദ്യാനങ്ങൾ	വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രം, വിട്ടള ക്ഷേത്രം, കൽരഥം
കലയും സംസ്കാരവും	പേർഷ്യൻ സ്വാധീനമുള്ള കല, ഉർദു കവിത, മിനിയേച്ചർ ചിത്രങ്ങൾ	തെലുങ്ക്, കന്നഡ, സംസ്കൃത സാഹിത്യം, ക്ഷേത്രകല
തകർച്ച	1707 - ഔറംഗസേബിന് ശേഷം തകർന്നു	1565 - തളികോട്ട യുദ്ധത്തിന് ശേഷം തകർന്നു
വ്യാപാര ബന്ധങ്ങൾ	മദ്ധ്യേഷ്യ, പെർഷ്യ, യൂറോപ്പ്	അറേബ്യ, ചൈന, പോർച്ചുഗീസ്, തെക്കുപൂർവ്വേഷ്യ
സൈനിക ശക്തി	കുതിരസേന, തോക്കുകൾ, പരിശീലിത സൈന്യം	ശക്തമായ കോട്ടകൾ, യുദ്ധ ആനകൾ, നൈപുണ്യമുള്ള വില്ലാളികൾ

---

2. വിജയനഗരത്തിലെ സങ്ഗമ വംശത്തിലെ ആദ്യ ഭരണാധികാരി ആരായിരുന്നു? ( മാര്‍ക്ക്: 1)

ഉത്തരം: ഹരിഹര

കൂടുതൽ ചോദ്യോത്തരങ്ങൾ

1) ഡൽഹിയിൽ ചെങ്കോട്ട നിർമ്മിച്ച മുഗൾ ചക്രവർത്തി ആരാണ്?
a) ഹുമയൂൺ
b) ബാബർ
c) ഷാജഹാൻ
d) അക്ബർ (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം: ഷാജഹാൻ✅

2) ഏറ്റവും വലുത് മുതൽ ചെറുത് വരെയുള്ള മുഗൾ ഭരണവിഭാഗം ഇവയായിരുന്നു:
a) സർക്കാർ, സുബ, പർഗാന, ഗ്രാമ
b) സുബ, സർക്കാർ, പർഗാന, ഗ്രാമ
c) ഗ്രാമ, പർഗാന, സർക്കാർ, സുബ
d) പർഗാന, സർക്കാർ, സുബ, ഗ്രാമ (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം:b) സുബ, സർക്കാർ, പർഗാന, ഗ്രാമം✅

3) 'ദിൻ-ഇ-ഇലാഹി' എന്ന പദം എന്താണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്?
a) എല്ലാ മതങ്ങളെയും സംയോജിപ്പിച്ച് അക്ബർ എഴുതിയ ഒരു പുതിയ മതം
b) സൈനിക പദവി
c) ഒരു നികുതി നയം
d) ഒരു വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലി (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം: a) എല്ലാ മതങ്ങളെയും സംയോജിപ്പിച്ച് അക്ബർ എഴുതിയ ഒരു പുതിയ മതം ✅

4) വിജയനഗരത്തിലെ സംഗമ രാജവംശത്തിലെ ആദ്യത്തെ ഭരണാധികാരി ആരായിരുന്നു?
a) കൃഷ്ണ ദേവ റായ
b) ഹരിഹര
c) ബുക്ക
d) നരസിംഹ സാലുവ (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം: b) ഹരിഹര ✅

5) അക്ബറിന്റെ ഭരണകാലത്തെ ജീവിതം അബുൽ ഫസൽ ഏത് പുസ്തകത്തിലാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്?
a) റസം-നാമ
b) ഐൻ-ഇ-അക്ബരി
c) അക്ബർ നാമ
d) തുസുക്-ഇ-ജഹാംഗിരി (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം: c) അക്ബർ നാമ ✅

6) വിജയനഗരത്തിലെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സ് എന്തായിരുന്നു?
a) ഭൂനികുതി
b) ഉപ്പ് നികുതി
c) ഇറക്കുമതി തീരുവ
d) സംഭാവനകൾ (സ്കോർ: 1)

ഉത്തരം: a) ഭൂനികുതി ✅

7) വിജയനഗരത്തിലെ ജീവിതം രേഖപ്പെടുത്തിയ പോർച്ചുഗീസ് സഞ്ചാരി ആരാണ്?
a) അബുൽ ഫസൽ
b) ടാവെർണിയർ
c) ഡൊമിംഗോ പേസ്
d) റാൽഫ് ഫിച്ച് (സ്കോർ: 1)

Ans:Ans : c) ഡൊമിംഗോ പേസ് ✅

8) മഹാഭാരതം പേർഷ്യൻ ഭാഷയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തത് ആരാണ്? (സ്കോർ: 1)

മുഗൾ ഭരണാധികാരി ഷാജഹാന്റെ മകൻ ദാര ഷുകോ.

9) പ്രമുഖ മുഗൾ ഭരണാധികാരികൾ ആരായിരുന്നു? class="score2">(സ്കോർ: 2)

ഉത്തരം:

• ആദ്യകാല ഭരണാധികാരികൾ – ബാബർ (സ്ഥാപകൻ), ഹുമയൂൺ (നാടുകടത്തലിനുശേഷം സിംഹാസനം തിരിച്ചുപിടിച്ചു).
• മഹാനായ ഭരണാധികാരികൾ – അക്ബർ (വികസനവും സഹിഷ്ണുതയും), ജഹാംഗീർ (കലയും നീതിയും), ഷാജഹാൻ (സ്മാരകങ്ങൾ), ഔറംഗസീബ് (ഏറ്റവും വലിയ വ്യാപ്തി).

10) ഷാജഹാന്റെ വാസ്തുവിദ്യാ സംഭാവനകൾ വിവരിക്കുക. (സ്കോർ: 2)

ഉത്തരം:

• താജ്മഹൽ, ചെങ്കോട്ട, ജുമാ മസ്ജിദ് തുടങ്ങിയ മനോഹരമായ ഘടനകൾ നിർമ്മിച്ചു.
• വെളുത്ത മാർബിളിന്റെ ഉപയോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു, സങ്കീർണ്ണമായത് മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യയിലെ കൊത്തുപണികൾ, അലങ്കാര കൊത്തുപണികൾ.

11) മൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം എന്താണ്? (സ്കോർ: 2)

ഉത്തരം:

• മുഗൾ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ റാങ്ക് ചെയ്യാനും തരംതിരിക്കാനും അക്ബർ അവതരിപ്പിച്ച ഒരു ഭരണ സംവിധാനം.
• ഓരോ മൻസബ്ദാറിനും അവരുടെ ശമ്പളം, പദവി, അവർ പരിപാലിക്കേണ്ട സൈനികരുടെ എണ്ണം എന്നിവ നിർണ്ണയിക്കുന്ന ഒരു റാങ്ക് നൽകി.

12) മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിലെ രണ്ട് പ്രധാന വിളകൾ പട്ടികപ്പെടുത്തുക? (സ്കോർ: 2)

ഉത്തരം:

• അരി
• ഗോതമ്പ്
• ബാർലി
• കഞ്ചാവ്
• പരുത്തി
• എണ്ണക്കുരുക്കൾ

13) അക്ബറിന്റെ മതനയം എന്തായിരുന്നു? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• മതപരമായ സഹിഷ്ണുതയുടെ നയം പിന്തുടർന്നു, എല്ലാ മതങ്ങളെയും ബഹുമാനത്തോടെ പരിഗണിച്ചു.
• മുസ്ലീങ്ങൾ അല്ലാത്തവരുടെ മേലുള്ള ജിസിയ നികുതി നിർത്തലാക്കുകയും മതാന്തര സംവാദങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
• വിവിധ മതങ്ങളിലെ മികച്ച ഘടകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ ദിൻ-ഇ-ഇലാഹി അവതരിപ്പിച്ചു.
• വിവിധ മതവിഭാഗങ്ങളിൽപ്പെട്ട ആളുകളെ ഉയർന്ന ഭരണപരമായ സ്ഥാനങ്ങളിൽ നിയമിച്ചു.

14) ഒന്നാം പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധം വിവരിക്കണോ? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• മുഗൾ സാമ്രാജ്യ സ്ഥാപകൻ ബാബറും (ഡൽഹിയിലെ സുൽത്താൻ) ഇബ്രാഹിം ലോദിയും (ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുതിയ) തമ്മിൽ പോരാടി.
• ബാബർ നൂതന പീരങ്കികളും സമർത്ഥമായ യുദ്ധരൂപങ്ങളും ഉപയോഗിച്ചു, അവ ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുതുമയായിരുന്നു.
• ഇബ്രാഹിം ലോദിയുടെ പരാജയത്തോടെയും മരണത്തോടെയും യുദ്ധം അവസാനിച്ചു.
• ഇന്ത്യയിൽ മുഗൾ ഭരണത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചു.

15) മുഗൾ സാമ്രാജ്യകാലത്ത് വരുമാനത്തിന്റെ പ്രാഥമിക സ്രോതസ്സുകൾ ഏതൊക്കെയായിരുന്നു? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• ഭൂമി വരുമാനം – പ്രധാന സ്രോതസ്സ്, ഭൂമിയുടെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി കർഷകരിൽ നിന്ന് ശേഖരിക്കുന്നു.
• വ്യാപാര നികുതി – ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നതും കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതുമായ സാധനങ്ങൾക്ക് ചുമത്തുന്നു.
• കസ്റ്റം തീരുവ – തുറമുഖങ്ങളിലും വ്യാപാര റൂട്ടുകളിലും ഈടാക്കുന്നു.
• ട്രിബ്യൂട്ടുകൾ – കീഴുദ്യോഗസ്ഥരായ ഭരണാധികാരികളിൽ നിന്നും കീഴടക്കിയ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നും സ്വീകരിക്കുന്നു.

16) മുഗൾ കലയും വാസ്തുവിദ്യയും സാംസ്കാരിക സംയോജനത്തെ എങ്ങനെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു എന്ന് വിശദീകരിക്കുക. (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• പേർഷ്യൻ, മധ്യേഷ്യൻ, ഇന്ത്യൻ ശൈലികൾ ഡിസൈൻ, അലങ്കാരം എന്നിവയിൽ സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
• താജ്മഹൽ, ഫത്തേപൂർ സിക്രി തുടങ്ങിയ ഗംഭീര സ്മാരകങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു, ഇസ്ലാമിക താഴികക്കുടങ്ങളും കൊത്തുപണികളും ഹിന്ദു ഛത്രികളുമായി സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
• പിയട്ര ദുര (കല്ല് കൊത്തുപണി), ഒന്നിലധികം പാരമ്പര്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സങ്കീർണ്ണമായ പുഷ്പമാതൃകകൾ എന്നിവ പോലുള്ള അലങ്കാര സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ ഉപയോഗിച്ചു.
• വിവിധ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള രക്ഷാധികാരികളായ കലാകാരന്മാർ, കലാപരമായ പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ സംയോജനം സൃഷ്ടിച്ചു.

17) മൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം മുഗൾ ഭരണകൂടത്തിന് എങ്ങനെ പ്രയോജനപ്പെട്ടു? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• മെറിറ്റിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ റാങ്ക് ചെയ്യുന്നതിലൂടെ വിശ്വസ്തരും കാര്യക്ഷമരുമായ ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥവൃന്ദം സൃഷ്ടിച്ചു.
• സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പ്രതിരോധത്തിനും വികാസത്തിനുമായി സ്ഥിരമായ സൈനികരുടെ വിതരണം ഉറപ്പാക്കി.
• ജാഗിറുകളെ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ റാങ്കുകളുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ലളിതമാക്കിയ വരുമാന ശേഖരണം.
• പ്രവിശ്യാ ഭരണത്തിൽ കേന്ദ്ര നിയന്ത്രണം നിലനിർത്താൻ സഹായിച്ചു.

18) ഫത്തേപൂർ സിക്രിയുടെ പ്രാധാന്യം വിവരിക്കുക. class="score2">(സ്കോർ: 4)

Ans:

• പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ മുഗൾ തലസ്ഥാനമായി അക്ബർ നിർമ്മിച്ചത്.
• പേർഷ്യൻ, ഇസ്ലാമിക, ഇന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലികളുടെ ഒരു മിശ്രിതം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു.
• ബുലന്ദ് ദർവാസ, ജുമാ മസ്ജിദ്, പഞ്ച് മഹൽ തുടങ്ങിയ പ്രധാന ഘടനകൾ ഇതിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
• ജലക്ഷാമം കാരണം പിന്നീട് ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും, അക്ബറിന്റെ ശക്തി, ദർശനം, സാംസ്കാരിക സംയോജനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമായി ഇത് വർത്തിക്കുന്നു.

19) ആരായിരുന്നു അബുൽ ഫസൽ, എന്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം പ്രധാനിയായിരുന്നു ? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• കോടതി ചരിത്രകാരനും അക്ബർ ചക്രവർത്തിയുടെ അടുത്ത ഉപദേഷ്ടാവും.
• അക്ബർ നാമയുടെയും ഐൻ-ഇ-അക്ബരിയുടെയും രചയിതാവ്, മുഗൾ ചരിത്രം, ഭരണം, സംസ്കാരം എന്നിവ രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.
• അക്ബറിന്റെ ഭരണ നയങ്ങളും മതപരമായ സഹിഷ്ണുതയും രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.
• അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിലെ വിലപ്പെട്ട ചരിത്ര രേഖകൾ നൽകുന്നു.

20) മുഗൾ, വിജയനഗര സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ സാമൂഹിക ഘടന താരതമ്യം ചെയ്യുക. (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

മുഗൾ സാമ്രാജ്യം
• സമൂഹം പ്രധാനമായും പ്രഭുക്കന്മാർ, മധ്യവർഗം (വ്യാപാരികൾ, കരകൗശല വിദഗ്ധർ), കർഷകർ, തൊഴിലാളികൾ എന്നിങ്ങനെ വിഭജിക്കപ്പെട്ടു; പേർഷ്യൻ, മധ്യേഷ്യൻ പാരമ്പര്യങ്ങളാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടു.
• ഹിന്ദുക്കൾ, മുസ്ലീങ്ങൾ, സഹിഷ്ണുതയുടെ നയത്തിന് കീഴിൽ ജീവിക്കുന്ന മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മതപരമായ വൈവിധ്യം (പ്രത്യേകിച്ച് അക്ബറിന്റെ കീഴിൽ).

വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം
• സമൂഹം രാജാക്കന്മാർ, പ്രഭുക്കന്മാർ, യോദ്ധാക്കൾ, വ്യാപാരികൾ, കർഷകർ, കരകൗശല വിദഗ്ധർ എന്നിങ്ങനെ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു; ഹിന്ദു ജാതിവ്യവസ്ഥയിൽ ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയതാണ്.
• പ്രധാനമായും ഹിന്ദു സമൂഹം, എന്നാൽ ഭരണത്തിലും വ്യാപാരത്തിലും മറ്റ് മതവിഭാഗങ്ങളിൽപ്പെട്ട ആളുകളെ ബഹുമാനിക്കുകയും ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.

21) മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെയും വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെയും ഭരണ സംവിധാനങ്ങളെ താരതമ്യം ചെയ്യുക. (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

സർക്കാർ രൂപം :
• രണ്ടും രാജവാഴ്ചകളായിരുന്നു, രാജാവ്/ചക്രവർത്തി പരമോന്നത അധികാരം വഹിച്ചു.

ടെറിട്ടോറിയൽ ഡിവിഷൻ:
• മുഗളർ: സുബ → സർക്കാർ → പർഗന → ഗ്രാമ.
• വിജയനഗരം: രാജ്യ → → സ്ഥല.

സൈനിക & റവന്യൂ:
• മുഗളർ മൻസബ്ദാരി സമ്പ്രദായം ഉപയോഗിച്ചു.
• വിജയനഗരം അമരനായക സമ്പ്രദായം ഉപയോഗിച്ചു.

ഉദ്യോഗസ്ഥർ:
• മുഗളർ നേരിട്ട് മൻസബ്ദാർമാരെയും ഗവർണർമാരെയും നിയമിച്ചു;
• സൈനിക സേവനത്തിന് പകരമായി വിജയനഗരം അമരനായകർക്ക് ഭൂമി നൽകി.

22) മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിലെ കാർഷിക പുരോഗതിയുടെ സാമ്പത്തിക ആഘാതം ചർച്ച ചെയ്യുക. ? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• ഉൽപ്പാദനക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിച്ചു - മികച്ച ജലസേചന, കൃഷി രീതികൾ വിളവ് വർദ്ധിപ്പിച്ചു.
• വ്യാപാരത്തിന്റെ വികാസം - മിച്ച ഉൽ‌പന്നങ്ങൾ പ്രാദേശിക, ദീർഘദൂര വ്യാപാരത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.
• സ്ഥിരതയുള്ള വരുമാനം - ഉയർന്ന ഉൽ‌പാദനം സാമ്രാജ്യത്തിന് ഭൂമി വരുമാനം വർദ്ധിപ്പിച്ചു.
• വിപണികളുടെ വളർച്ച - കാർഷിക മിച്ചം നഗര വളർച്ചയെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും പിന്തുണച്ചു.

23) അക്ബറിന്റെയും കൃഷ്ണ ദേവ രായയുടെയും മതപരമായ സഹിഷ്ണുത നയങ്ങൾ വിവരിക്കുക. ? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

അക്ബർ:
• എല്ലാ മതങ്ങളെയും ബഹുമാനിച്ചു.
• ഇന്റർഫെയ്ത്ത് സംവാദങ്ങൾ നടത്തി.
• മുസ്ലീങ്ങൾ അല്ലാത്തവരുടെ മേലുള്ള ജസിയ നികുതി നിർത്തലാക്കിച്ചു.
• വിവിധ വിശ്വാസങ്ങൾക്കിടയിൽ ഐക്യം വളർത്തുന്നതിനായി ദിൻ-ഇ-ഇലാഹി സ്ഥാപിച്ചു.

കൃഷ്ണ ദേവ റായ:
• ഹിന്ദുവിനെ ആരാധിച്ചു, പക്ഷേ എല്ലാ മതങ്ങളെയും ആദരിച്ചു.
• വിവിധ വിശ്വാസങ്ങളിലെ പണ്ഡിതന്മാരെ പിന്തുണച്ചു.
• രക്ഷാധികാരികളായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ, അതുപോലെ സാഹിത്യം, കല എന്നിവ
• വ്യത്യസ്ത സാംസ്കാരിക പാരമ്പര്യങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.

24) വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കലയുടെയും വാസ്തുവിദ്യയുടെയും സംഭാവനകളുടെ പ്രാധാന്യം വിശദീകരിക്കുക.? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

• വിഠല ക്ഷേത്രം, ഹസാര രാമ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ മഹത്തായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു, ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലി പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു.
• ദക്ഷിണേന്ത്യൻ ക്ഷേത്ര രൂപകൽപ്പനയിൽ പ്രതീകാത്മകമായി മാറിയ ഉപയോഗിച്ച കൊത്തുപണികളും വലിയ ഗോപുരങ്ങളും (ഗോപുര കവാടങ്ങൾ).
• സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ മതപരമായ ഭക്തി, സാംസ്കാരിക സമ്പന്നത, സമൃദ്ധി എന്നിവ പ്രതിഫലിപ്പിച്ചു.
• പിൽക്കാല ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യയെ സ്വാധീനിച്ചു, ശാശ്വതമായ ഒരു കലാപരമായ പാരമ്പര്യം അവശേഷിപ്പിച്ചു.

25) വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക സംഭാവനകൾ വിശദീകരിക്കുക. (സ്കോർ: 4)

Ans:

• രാജകീയ രക്ഷാകർതൃത്വത്തിൽ കന്നഡ, തെലുങ്ക്, സംസ്കൃതം, തമിഴ് ഭാഷകളിൽ സാഹിത്യം അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ചു.
• സങ്കീർണ്ണമായ കൊത്തുപണികളുള്ള മനോഹരമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ, ശിൽപങ്ങൾ, ഗോപുരങ്ങൾ എന്നിവ നിർമ്മിച്ചു.
• കർണ്ണാടക സംഗീതം, ഭരതനാട്യം തുടങ്ങിയ ക്ലാസിക്കൽ പാരമ്പര്യങ്ങളെ പിന്തുണച്ചു.
• വൈവിധ്യമാർന്ന വിശ്വാസങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്തു, സാംസ്കാരിക വിനിമയത്തെ സമ്പന്നമാക്കി.

26) അക്ബറിന്റെയും കൃഷ്ണ ദേവ രായയുടെയും മതപരമായ നയങ്ങൾ താരതമ്യം ചെയ്തുകൊണ്ട് ഒരു കുറിപ്പ് തയ്യാറാക്കുക. (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

അക്ബർ
• മുഗൾ ചക്രവർത്തി മതപരമായ സഹിഷ്ണുത പിന്തുടർന്നു.
• എല്ലാ വിശ്വാസങ്ങളെയും ബഹുമാനിച്ചു.
• ജസിയ നികുതി നിർത്തലാക്കിയത്.
• മതങ്ങൾക്കിടയിൽ ഐക്യം വളർത്താൻ ദിൻ-ഇ-ഇലാഹി സ്ഥാപിച്ചു.

കൃഷ്ണ ദേവ രായ
• വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം.
• ഒരു ഭക്തൻ വൈഷ്ണവ.
• മറ്റു മതങ്ങളെ ബഹുമാനിക്കുന്നു.
• രക്ഷാധികാരി ക്ഷേത്രങ്ങൾ.
• ജൈനമതം, ഇസ്ലാം എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ വിശ്വാസങ്ങളിലെ പണ്ഡിതന്മാരെ പിന്തുണച്ചു.

ഉപസംഹാരം:
• രണ്ട് ഭരണാധികാരികളും മതപരമായ സഹിഷ്ണുത കാണിച്ചു.
• അക്ബർ മതാന്തര ഐക്യത്തിനായി പരിഷ്കാരങ്ങൾ കൊണ്ടുവന്നു.
• കൃഷ്ണ ദേവ രായൻ ഹിന്ദു പാരമ്പര്യങ്ങളിൽ വേരൂന്നിയപ്പോൾ ഒന്നിലധികം വിശ്വാസങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.

27) മൻസബ്ദാരി-അമരനായക ആചാരങ്ങൾ താരതമ്യം ചെയ്ത് പട്ടികപ്പെടുത്തുക. ? (സ്കോർ: 4)

ഉത്തരം:

മൻസബ്ദാരി (മുഗൾ)
• അക്ബർ അവതരിപ്പിച്ചതും മൻസബ്ദാർ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരെ റാങ്ക് ചെയ്യുകയും നിശ്ചിത ശമ്പളത്തിന് പകരം ജാഗിറുകൾ (ഭൂമി വരുമാനം) നൽകുകയും ചെയ്തു.
• ഓരോ മൻസബ്ദാറും സാമ്രാജ്യത്തിനായി ഒരു നിശ്ചിത എണ്ണം സൈനികരെ നിലനിർത്തി.

അമരനായകൻ (വിജയനഗരം)
• സൈനിക സേവനത്തിന് പകരമായി അമരനായകർക്ക് അമരം ഭൂമി അനുവദിച്ചു.
• അവരുടെ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് വരുമാനം ശേഖരിച്ച് രാജാവിനായി സൈന്യത്തെ പരിപാലിച്ചു.

28) അക്ബറിന്റെയും കൃഷ്ണദേവ രായയുടെയും കാലഘട്ടത്തിലെ വിവിധ മേഖലകളിലെ നേട്ടങ്ങൾ മാതൃകാപരമായിരുന്നു. നൽകിയിരിക്കുന്ന സൂചനകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അവരുടെ സംഭാവനകൾ താരതമ്യം ചെയ്ത് ഒരു സെമിനാർ സംഘടിപ്പിക്കുക. സൂചകങ്ങൾ: ഭരണം, സമ്പത്ത്, സംസ്കാരം, നീതി. (സ്കോർ: 4)

Ans:

1. ഭരണം
• അക്ബർ – കേന്ദ്രീകൃത ഭരണം, മൻസബ്ദാരി സംവിധാനം, കാര്യക്ഷമമായ വരുമാന ശേഖരണം.
• കൃഷ്ണ ദേവരായ – ശക്തമായ കേന്ദ്ര അധികാരം, അമരനായക സംവിധാനം, കൃഷിയും ജലസേചനവും പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.

2. സമ്പത്ത്
• അക്ബർ – ഭൂനികുതി പരിഷ്കാരങ്ങളിലൂടെ വികസിപ്പിച്ച സാമ്രാജ്യം, വ്യാപാരം, സ്ഥിരതയുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ.
• കൃഷ്ണ ദേവരായ – വിജയനഗരം വജ്രങ്ങൾ, സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങൾ, തുണിത്തരങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ട ഒരു സമ്പന്നമായ വ്യാപാര കേന്ദ്രമായി മാറി.

3. സംസ്കാരം
• അക്ബർ – കല, സാഹിത്യം, വാസ്തുവിദ്യ (ഫത്തേപൂർ സിക്രി, ചെങ്കോട്ട) എന്നിവ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു, സാംസ്കാരിക സംയോജനത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.
• കൃഷ്ണ ദേവരായ – ഒന്നിലധികം ഭാഷകളിലെ സാഹിത്യത്തിന്റെ രക്ഷാധികാരി, മഹത്തായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു (വിഠല, ഹസാര രാമൻ).

4. നീതി
• അക്ബർ – കോടതികളിൽ നീതി ഉറപ്പാക്കി, മതപരമായ സഹിഷ്ണുത, വിവേചനപരമായ നികുതികൾ നിർത്തലാക്കൽ.
• കൃഷ്ണ ദേവരായ – പ്രജകൾക്ക് നീതി നൽകി, ക്ഷേത്രങ്ങൾ സംരക്ഷിച്ചു, ക്രമസമാധാനം പാലിച്ചു.

29) Complete the table by comparing the common features of the Mughal and Vijayanagara administrative systems. (Score: 4)

Ans:

മുഗൾ ഭരണകൂടം	വിജയനഗര ഭരണകൂടം
രാജവാഴ്ച	രാജവാഴ്ച
ചക്രവർത്തി പരമോന്നത അധികാരം വഹിച്ചു	രാജാവ് പരമോന്നത അധികാരം വഹിച്ചു
കേന്ദ്രീകൃത ഭരണം	കേന്ദ്രീകൃത ഭരണം
സൈനിക, റവന്യൂ എന്നിവയ്ക്കുള്ള മൻസബ്ദാരി സംവിധാനം	സൈനിക, റവന്യൂ എന്നിവയ്ക്കുള്ള അമരനായക സംവിധാനം
സാമ്രാജ്യത്തെ വിഭജനം സുബാസ്, സർക്കാർ, പർഗാന, ഗ്രാമങ്ങൾ	സാമ്രാജ്യത്തെ വിഭജനം പ്രവിശ്യകൾ (രാജ്യങ്ങൾ), നാട്, സ്ഥല, ഗ്രാമങ്ങൾ
ചക്രവർത്തി നിയമിക്കുകയും ശമ്പളം നൽകുകയും ചെയ്ത ഉദ്യോഗസ്ഥർ	സേവനത്തിന് പകരമായി ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഭൂമി നൽകി

---